Valör Nedir?

Yakın zamanda Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulunun (BDDK) tarafından yapılan açıklamalarda, altın alımıyla beraber artık valör yapacağına dair uygulama getireceğini söylemişti. Peki bu valör kelimesinin anlamı nedir? Gündemde valör tarihi olarak belirtilen konular ve dahası konuyu yanıtlıyoruz. Fransızca dilinden kendi dilimize geçen valör kelimesinin karşılığı, doğrudan değer olarak anlamlandırılır. BDDK, bir takım yaptığı açıklamalarda da valör açıklamasından sonra bir anda merak edilmeye başlanan kelime haline geldi. Fransızcadan geçen bu kelimenin anlamı değer olurken, İngilizcede ise doğrudan "value date" olarak adlandırılır. Yani değer tarihi olarak belirtilen bu ifade, doğrudan işleme konulan bir değer kazanacak şeyin işleme konulan tarihi vurgulamaktadır.

Valör Ne Anlama Geliyor?

Faiz hesaplaması işlemlerinde başlangıç oluşturan tarihe valör adı verilir. Günümüzde valör, kredi hesaplamalarında alacak olarak kayda geçen hareketlerin işlemi hangi gün yapıldıysa, o günü takip eden ilk iş günü olarak açıklanabilir. Borç geçen işlemlerde valör ise doğrudan işlem yapılan gün olarak baz alınır.

Valör Tarihi Ne Anlama Gelir?

Bankaya giderek bir vadeli hesap açmak istediğinizde, vadeli mevduat hesabınızda paranızı burada faize yatırırsınız ve faiz işlemeye başlar. Vadeli hesapların içerisinde yatırım amaçlı paranızın faizi işlemeye başladığı tarihe direkt olarak valör tarihi adı verilir. Uygulamada bir bankada vadeli mevduat hesabınıza para yatırma işlemlerinde, parayı yatırdığınız gün sonrasında direkt faiz işlemeye başlayacaktır.

Piyasalarda yapacağınız çeşitli takas işlemleri olarak belirlenen hisse senedi, fon satışı veya alışı gibi konularda da doğrudan birbirinden farklı süreçler için valör işlemleri bulunur. Sermaye piyasalarında yapacağınız bu işlemler olmak üzere, paraya dayalı birçok konuyla ilgili valör bulunmaktadır.

Spor Valör Ne Anlama Geliyor?

Spot valör ise doğrudan piyasada yapılan bir işleme bağlı kalarak, ödemelerin işlemin yapıldığı günden sonraki takip ettiği iki iş günü sonrasında gerçekleşmesine karşılık verilen terimdir. Bu işlemlerde de yine değer tarihi önem kazanmaktadır. Şöyle örneklendirebiliriz ki; Pazartesi günü gerçekleşecek olan bir ödeme Çarşamba günü sizlere yapılır. Bu konuda spot valör karşılığı aslında müşteri için, istenilen paranın banka tarafından sizlere kullanılabilir günü ifade etmektedir. İşlem tarihi ve kullanım tarihi arasında 2 iş günü farkı bulunmaktadır. Bu farklar, mesaj hazırlığı, kontrollerin yapılması ve fon temini gibi işlemler olmaktadır.

Bankacılık sistemlerinde bu tip işlemler elbette değişkenlik gösterir. Şöyle ki, bazı bankalarda aynı gün olurken bazılarında 2 gün ya da 3 gün valörlü olarak hesaplamayla karşı karşıya kalabilirsiniz. Böyle konularda bankalar, bu sürelerin uzamasına bağlı olarak yüksek faiz verebiliyor. Bu tip valör hesaplama yapılması halinde de, bankaların size sunduğu faiz hesaplamalarını da basitçe görebiliyorsunuz. Daha iyi anlaşılması adına örnek vermek doğru olacaktır. Buna göre örnek vermek gerekirse, 32 gün vadeli hesaba koyduğunuz para içi 3 gün valör işlemi yapılmak istendiğinde ve buna göre faiz oranı olarak %14 faiz aldığınızı varsayalım. Böyle bir durumda aslında banka, paranızla ilgili bu faizi toplamda 35 gün kullanmış olacak ve sonunda size bu faizi vermiş olacaktır.

Birbirinden farklı bankalarda olmak üzere, birçok değişken valörlü sistemlerde devreye girer. Aynı gün valörlü ya da valörsüz olarak adlandırılan terimler de bulunurken, bu isme dayalı olarak vakit kaybetmeden doğrudan bazı şeyleri başlatabiliyorsunuz ancak bu konuda paranızın hacmine göre, para yükünüzün büyüklüğüne göre banka ile yetkili kişi ile oturup pazarlık yapmak gerekecektir. Genel olarak bankaya yatırdığınız paralarda 1 gün valörlü olarak değer kazanacağınız bir durum için, bankadan eğer para çekerseniz, aynı gün valörlü para çekmiş oluyorsunuz anlamlarını taşımaktadır.